haram ve helal etler hakkında bilgiler listesi

peygamber efendimiz (s.a.s.) hadis-i şerifte şöyle buyurmuştur: “helâl de bellidir, haram da bellidir. ikisinin arasında birtakım şüpheli hususlar vardır ki insanların çoğu bunları bilmezler. kim şüpheli şeylerden sakınırsa, dinini ve haysiyetini korumuş olur. kim de şüpheli şeylere düşerse, harama düşmüş olur…” (buhari)

başka bir hadis-i şerifte ise, “haramla beslenen vücuda cehennem daha lâyıktır” (buhârî)

etlerinin yenmesi helal olan hayvanlar.

etlerinin yenmesinin helâl olduğunda görüş birliği bulunan hayvanlar bakara 172 ve mâide 1, 4 ayetlerine istinaden islam alimleri tarafından dört grupta toplanmıştır.

a) sığır, manda, koyun, keçi, deve, tavşan, tavuk, kaz, ördek, hindi türünden evcil hayvanlar.

b) geyik, ceylan, dağ keçisi, yabanî sığır ve zebra gibi vahşi hayvanlar.

c) güvercin, serçe, bıldırcın, sığırcık, balıkçıl gibi kuşlar. bu hayvanların etlerinin helâl olduğunda fakihler görüş birliğindedir. bu sayılanların bir kısmının helâlliği kur’an’da tasrih edilmiş, diğerleri de kur’an’ın “yiyiniz” dediği iyi ve temiz şeyler (mâide, 5/1; hac, 22/28, 30) mubah kapsamında görülmüştür.

d) çekirge de sünnette yenebileceğine dair özel hüküm bulunması sebebiyle, yenmesi helâl hayvanlar grubunda yer almıştır (buhari, zebâih, 13).

etlerinin yenmesi haram olan hayvanlar.

etlerinin yenmesinin haram olduğunda görüş birliği bulunan hayvanlar ise üç gruptur:

a) domuzun haram olduğu, kur’an’ın açık hükmüyle sabittir (mâide, 5/3). kur’an’da ismi anılarak yasaklanan tek hayvan domuzdur.
kur’an’da sadece domuzun etinin haramlığından söz edilse de islam âlimleri, en’am sûresinin 145. ayetinde geçen “rics” ifadesi ile a’raf sûresi 157. ayetindeki “… onlara pis ve murdar olan şeyleri haram kılar” ifadelerini birlikte değerlendirmişler ve domuzun her şeyinin haram olduğunu belirtmişlerdir (ibn âbidin, reddü’l-muhtâr, ix, 447).

b) allah’tan başkası adına kesilen hayvanların etlerinin haram olduğu da yine kur’an’ın hükmüne dayanır: “(kesim sırasında) üzerine allah’ın adı anılmayan hayvanların etlerini yemeyin.” (en’âm, 6/121)

bu ilke, islam’ın tevhid akidesine verdiği önemin ve şirke karşı aldığı kesin tavrın bir göstergesidir.
c) dinî usullere uygun olarak kesilmemiş veya kendiliğinden ölmüş olan hayvanın etinin haram olduğu da yine kur’an’ın açık hükmüne dayanır:

“allah, size ancak leş, kan, domuz eti ve allah’tan başkası adına kesileni haram kıldı.” (bakara, 2/173);

“ölmüş hayvan, kan, domuz eti, allah’tan başkası adına boğazlanan; (henüz canı çıkmamış iken) kestikleriniz hariç olmak üzere boğulmuş, darbe sonucu ölmüş, yüksekten düşerek ölmüş, boynuzlanarak ölmüş ve yırtıcı hayvan tarafından parçalanmış hayvanlar ile (tazim amacı ile) dikili taşlar üzerinde boğazlanan hayvanlar size haram kılındı.” (mâide, 5/3)

tavşan eti helal midir?

tavşan eti, dört sünnî mezhebe göre helâl olmakla birlikte, bazı sahâbe ve tâbiîn bilginleri ile müctehid imamlardan ibn ebû leylâ’ya göre tahrîmen mekruhtur.

at eti haram midir?

at eti, dört mezhepte genel kabul gören görüşe göre helâldir; ebû hanîfe’ye göre ise tahrîmen mekruhtur. hanefî literatüründen zâhirü’r-rivâye eserlerinde “mekruh”, hasan b. ziyâd rivayetinde “haram” nitelemesi geçmekte ise de, asıl belirtilmek istenen husus bunu yemenin helâl olmadığıdır. imâmeyn ise (ebû yûsuf ve muhammed) at eti yemeyi mekruh saymamışlardır. fakat bazı hanefî bilginlerin görüşü doğrultusunda olmak üzere hanefî mezhebinde tenzîhen mekruh görüşü yaygındır. mâlikî mezhebi içinde de at eti yemeyi haram görenler ve tenzîhen mekruh sayanlar vardır.