ahmed cevdet paşa hakkında bilgiler listesi

ahmed cevdet paşa hakkında bilgiler listesi için eklenen 2 entry bulunmaktadır.
 

(1823-1895), 19. yüzyıl türkiye'sinin önde gelen bilim ve devlet adamlarındandır. asıl adı ahmeddir ve cevdet mahlasını, istanbul'da öğrenim gördüğü sırada şair süleyman fehim efendi'den almıştır.

1839 yılı başlarında, büyük babası tarafından tahsil görmesi için istanbul'a gönderilmiş olan ahmed cevdet paşa, burada kısa sürede kendini göstermiş ve devrin önemli bilim adamları olan hafız seyyid efendi, doyranlı mehmed efendi, vidinli mustafa efendi, kara halil efendi ve birgivi hoca şakir efendi'den nakli ilimleri, miralay nuri bey ve müneccimbaşı osman sabit efendi'den de hesap, cebir ve hendese gibi akli ilimleri tahsil etmiştir.

ahmed cevdet paşa'nın bilim tarihi açısından önemli olan yapıtı "takvimü'l-edvâr" (dönemlerin takvimi, 1870) adını taşır. bu yapıtında ahmed cevdet paşa, şemsi ve hicri takvim ilkelerini temele alan yeni bir takvim önerisinde bulunmuştur. eser iki amaçla kaleme alınmıştır: birincisi, yazarın kendi deyimi ile "lisan-ı türki ilim lisanı olamaz diyenlere lisanımızın her şeye kabil olduğunu ve bu lisan ile her fenden güzel eserler yazılabileceğini" göstermek, ikincisi ise yeni bir takvim önermektir.

bu yapıttan anladığımız kadarıyla, osmanlı devletinin başlangıç dönemlerinde seneleri kameri, ayları şemsi olan bir takvim kullanılmış ve maaşlı askerlerin maaşlarına karşılık gelen gelirler ise kameri aylar itibariyle toplanmıştır. ancak bu durum hazinede bir takım zorluklar ortaya çıkartmış ve hazine açık vermeye başlamıştır.

bu ve buna benzer nedenlerle, ahmed cevdet paşa başkanlığında, müneccimbaşı tahir efendi, divan-ı ahkam-ı adliyye azasından vartan bey, mektebi harbiyye-i şahane hocalarından miralay vidinli tevfik bey, rassâd kombari ve divan-ı ahkâm-ı adliyye memurlarında şehbazyan efendi'den oluşan bir komisyon kurulmuş ve bu komisyonun ulaştığı sonuçlar bir mazbata ile sadrazama sunulmuştur. ancak bu öneri her nedense uygulamaya konulmamıştır. işte, bu komisyon tarafından önerilen takvimin esaslarını, ahmed cevdet paşa tarafından takvimü'l-edvâr'da anlatılmıştır.

ahmed cevdet paşa'nın önerdiği takvim aslında, şimdiye kadar yapılan takvimler içerisinde en duyarlısı olan ömer hayyam'ın isfahan gözlemevinde tertip ettiği celali takviminden başka bir şey değildir. yukarıda da belirtilmiş olduğu gibi, bu yapıtın en önemli yönlerinden birisi, türkçe yazılmış olmasıdır.

ahmed cevdet paşa'nın türkçe'nin bilim dili haline gelmesine büyük önem verdiği ve bunu gerçekleştirmeye çalıştığı görülmektedir. ona göre, osmanlı lisanının aslı türkçedir; fakat farsça ve arapçadan pek çok kelime alındığı için, üç dilden oluşan bir dil haline gelmiştir. osmanlıca yalınlaştırılmalı, eserler açık bir dille yazılmalı, yeni terimler bulunmalıdır.

 

ahmed cevdet paşa, 1826 yılında kütahya, osmanlı imparatorluğu'nda doğmuş bir osmanlı aydını, yazarı ve bürokratıdır. kendisi, ilk olarak "tarih-i cevdet" adlı eserini yayımladığı 1867 yılında dünya çapında ünlü olmuştur. bu eser, osmanlı imparatorluğu tarihine dair detaylı bir çalışma olup, o dönemde osmanlı imparatorluğu tarihi hakkında yazılmış en önemli eserlerden biri olmuştur.

ahmed cevdet paşa, aynı zamanda birçok farklı projede de çalışmış ve başarılı sonuçlar elde etmiştir. özellikle, osmanlı imparatorluğu'nun yönetim sistemine ve bürokrasisine dair önemli çalışmalar yapmıştır.

ahmed cevdet paşa, 1895 yılında istanbul, osmanlı imparatorluğu'nda vefat etmiştir. kendisi, osmanlı imparatorluğu tarihinde önemli bir yere sahip ve hala osmanlı imparatorluğu tarihi alanında önemli çalışmalar yapmıştır.

 
üst bottom