sıcaklık sıfırın altına düştüğü zaman su donar ve katılaşır, yani buza. dönüşür. kışın sıcaklık düşük olduğu zaman, yerde olduğu gibi yükseklerde de bulutların içinde yavaş yavaş çevresi yıldızlı hafif buz kristalleri oluşur, sonra bunlar ufak ya da iri yumaklar halinde birleşerek ağır ağır yere düşer, böylece kar yağar.
hava birdenbire soğuduğu zaman su damlaları küçük buz parçacıklarına dönüşür, dolu denen bu buz parçacıkları şiddetle yere düşer. ilıman bölgelerde dolu yağışı daha çok ilkbaharda ya da yazın görülür. dolu taneleri genellikle bir santimetre çapındadır, ama bazen bunların arasında güvercin yumurtası iriliğinde olanlara da rastlanır.
yağmur, kar ve dölü genel olarak yağış terimiyle belirtilir. iklimin oluşumunda ve insanoğlunun geleneksel çalışma düzeninde bunların önemli bir yeri ve görevi vardır. çünkü yağmurun miktarına ve yağış mevsimine göre şu ya da bu tarım bitkisi yetiştirilir. kar da faydalıdır: kışın kar, toprağı örterek köklerin donmasını önler. dolu ise her zaman zararlıdır: ekili topraklan döverek bir bölgedeki bütün ürünü birkaç saat içinde mahvedebilir.
bu çeşit afetleri önlemek için başvurulan yöntemler arasında en yaygını, dolu taşıyan bulutların top ateşiyle dağıtılmasıdır. buna karşılık kurak bölgelerde yapay yağmur yağdırmaya çalışılır; yoğunlaşma 'mekanizmasını harekete geçirmek için bulutlar karbon karı ya da gümüş iyodür tanecikleriyle bombardıman edilir.
yağmurölçer.
yağmurölçer, yağmuru toplayan huni biçiminde bir kaptır. bu kap, üzeri milimetre ölçüsünde bölümlere ayrılmış bir boruya bağlıdır. bölüm çizgilerine bakılarak boruda birikmiş olan suyun yüksekliği anlaşılır. bazı yağmurölçerlerde ölçme-yazma düzeneği vardır: yağmurla düşen su miktarı, hatta dolunun düşüş şiddeti otomatik olarak kağıda kaydedilir.
meteoroloji istasyonlarında her türlü yağmurölçer bulunur; bunlardan elde edilen kayıtlara bakılarak günlük, aylık ve yıllık yağış ortalamaları hesaplanır.
yağmur ve bitkiler.
yağışların bolluğu enleme, en çok esen rüzgarlara, yükseltiye v.b. göre değişir ve bitkiler için son derece önemlidir. hemen hemen hiç yağmur düşmeyen çöllerde bitki örtüsü de yok gibidir. yılda üç aydan altı aya kadar yağmur yağan (muson) tropikal ülkelerde ve özellikle ekvator bölgelerinde ısıya eklenen su, gür bir bitki örtüsü yaratır.
çamur yağmuru.
bazı bölgelerde (büyük sahra, kuzey afrika, tropikal ülkeler) atmosferde meydana gelen burgaçlar, bazen kum ve mil tozlarını bulutlara kadar yükseltir. sonra bunlar sarı ya da kırmızımsı bir çamur yağmuru halinde yere iner («kan yağmuru»).
çiy ve kırağı.
sabaha karşı toprak çok soğur. havadaki su yere değince yoğunlaşır ve su damlacıkları bitkilerin üstünde birikir: çiy budur. çiy donarak buza dönüşürse buna da kırağı denir.