divan edebiyatı şairleri listesi için eklenen 30 entry bulunmaktadır.
 

ahmedî (1334 – 1413).
  • 14. yüzyılın en büyük divan şairi kabul edilir.
  • divan şiirinin gelişmesinde çok önemli bir yeri olan ahmedî tamamen din dışı konularda eser vermiştir.
  • iran şiir yapısını türkçeye uygulamaya çalışmıştır, fakat farsça mecazlar türkçeye birebir uyarlanamadığı için için şiirlerinde düzenli ve güçlü dize yapıları yoktur.
  • dili, kendisinden önce yetişen sanatçılarınkinden daha ağırdır.
eserleri:

ahmedî divânı
iskendernâme
cemşîd ü hurşîd
esrarnâme

 

kadı burhaneddin (1344-1398).
  • asıl ismi burhaneddin ahmed’dir. kayseri kadısı görevinde bulunan şemseddin mehmed’in oğludur.
  • çok iyi bir din eğitimi aldıktan sonra bilimle de uğraşmıştır. halk tarafından sevilmiş ve kayseri’de kadılık yapmıştır.
  • 1381 yılında sivas merkezli kadı burhaneddin devleti olarak kendi adı ile anılan bir devlet kurup bu devletin 18 yıl hükümdarlığını yapmıştır.
  • kadı burhaneddin, çoğunu aruz bir kısmını da heceyle yazdığı türkçe şiirlerinde azerî şivesini kullanmıştır.
  • kadı burhaneddin gazelleri ve tuyuğları ile ün kazanmıştır. tuyuğ şeklini divan edebiyatına getiren kadı burhaneddin olmuştur.
  • arapça ve farsça şiirlerinin yanı sıra türkçe divanı vardır.

 

nesimi (1369? – 1425).
  • azerbaycan’ın şamahı şehrinde doğan şairin gerçek adı ali’dir.
  • şair için divan şiirinin yunus emre’si denilebilir.
  • hurufilik (kutsal metinlerde harf ve kelimelerin sayısı, sırası ve diziliminin belirli şifreler barındırdığını iddia eden ve harflerin edced değerlerinden farklı anlamlar çıkartan düşünce sistemi) tarikatının bir üyesi olan şair, şiir ve düşüncelerinin şeriata aykırı görülmesi sebebiyle halep’te derisi yüzülerek öldürülmüştür.
  • özellikle bektaşîler arasında özel bir yeri vardır.
  • şiirlerini azerî şivesiyle ve estetik değeri yüksek bir üslupla kaleme alan nesîmî’de coşkun bir lirizm görülür.
  • tuyuğlarıyla da ön plana çıkan bir şairdir.
  • farsça ve türkçe yazılmış iki divanı vardır.

 

şeyhî (1371? – 1431?).
  • asıl adı yûsuf sinân olan şair, mesleğinin hekimlik olması sebebiyle hekîm sinân adıyla şöhret kazanmıştır. şair, hacı bayrâm-ı velî’ye bağlanması dolayısıyla şeyhî lakabını almış ve böyle tanınmıştır.
  • ankara’da çelebi sultan mehmed’i tedavi etmiş, çelebi mehmed de ona tımar olarak tokuzlu (tokuzlar) köyünü vermiştir. tokuzlu köyüne giderken köyün girişinde tımarın eski sahiplerince soyulmuş ve dövülmüştür. başına gelen bu kötü durumu padişaha anlatmak için meşhur harnâme’sini yazmıştır.
  • harnâme, hiciv edebiyatımızın en güzel örneklerinden biridir. fabl türünün bir örneği sayılan eser 126 beyitlik alegorik bir mesnevidir.
  • şeyhi’nin divan’ı ve hüsrev ü şirin adlı bir mesnevisi vardır.

 

süleyman çelebi (1351 – 1422).
  • hayatı hakkında fazla bilgi bulunmayan şairin bursa’da yıldırım bayezid döneminde ulu cami’de imamlık yaptığı sanılmaktadır.
  • muhammed’in diğer peygamberlerden üstün olduğunu dile getirmek için vesilet’ün necat ‘ı (mevlid) kaleme aldı.
  • mesnevi biçiminde kaleme alınan mevlid, bilinen tek eseridir.

 

ali şir nevaî (1441 – 1501).
  • çağatay türk edebiyatının en önemli temsilcisi kabul edilir.
  • ali şir nevaî, zamanında âlim ve çok önemli bir devlet adamı olarak ün salmıştır. herat’ta çocukluk ve mektep arkadaşı horasan hükümdarı hüseyin baykara’nın yanında otuz iki yıl devlet hizmeti yapmıştır.
  • şair aynı zamanda çok bilinçli bir dil milliyetçisidir. muhakemetü’l lugateyn (iki sözlüğün karşılaştırılması) adlı esrinde türkçenin farsçadan daha üstün bir dil olduğunu ispatlamaya çalışmıştır.
  • ali şir nevaî’nin dördü türkçe ve biri farsça olmak üzere beş divanı vardır. türkçe divanlarının genel adı hazain-ül-maani’dir.
  • hamse sahibi olan az sayıda sanatçıdan biridir.
eserleri:

mecâlisü’n-nefâis (ilk şairler tezkiresi [biyografi])
muhakemetü’l lugateyn
mîzânü’l-evzân (aruz ölçüsünü sistemleştirmeye çalıştığı eseri)

 
üst bottom